حاج عباس شيرازى در سال۱۲۳۵ هجرى قمرى براى فراگرفتن فن گل سازى (ساخت گل هاى مصنوعى از پارچه و کاغذ) به فرانسه اعزام شد. اعزام حاج عباس شيرازى به پاريس حکايت جالبى دارد که مرحوم دکتر جواد شيخ الاسلامى مورخ معاصر در خصوص آن چنين مى انگارد: در زمانى که محمد شاه قاجار هنوز جوان بود و پيش پدرش عباس ميرزا در تبريز زندگى مى کرد يکى از تجار فرنگى مقدارى گل مصنوعى به ايران آورد و چند دسته از همان گل ها از تهران به تبريز رسيد. زنان اندرون خانه محمد ميرزا عاشق و فريفته آنها شده و خواستار تزيين اتاق هاى خود با گلهاى مصنوعى خارجى شدند. ازآنجا که تهيه آن مقدار گل مصنوعى در تبريز امکان نداشت و کسى هم يافت نمى شد که بتواند نظيرشان را بسازد، محمد ميرزا يکى از نقاشان خود (حاج عباس شيرازى) را روانه فرنگستان کرد تاصنعت گلسازى را فراگيرد و با اين هنر به ايران بازگردد. حاج عباس به پاريس رفت و نهايت توان خود را براى آموزش اين هنر نزد بانوانى که از متخصصان ساخت آن بودند فراگيرد. با اين حال وى در تحصيل اين امر ناکام ماند و موفق به فراگرفتن ظرايف صنعت گلسازى در فرانسه نشد. با اين همه وى تدبيرى انديشيد و از محمد ميرزا اجازه خواست يکى از خانم هاى گل ساز فرانسوى را براى آموزش گلسازى به ايرانيان به کشور بياورد.
محمد ميرزا با تقاضاى وى موافقت کرد و به حاج عباس براى دعوت از يکى از خانم هاى گل ساز فرانسوى به ايران اختيار تام داد. وى نيز خانمى از اهالى ايالت اورلئان فرانسه را که در پاريس کار مى کرد و۳۰ سال سن داشت با حقوق ساليانه ۸۰۰۰ فرانک استخدام کرد و همراه وى روانه تبريز گرديد. حاج عباس در بين راه متوجه شد که اين خانم علاوه بر مهارت در صنعت گل سازى، در رشته هاى ديگرى چون قلاب دوزى و خياطى و آشپزى فرنگى هم خيلى ماهراست. سرانجام اين زن فرانسوى در بين راه به دين مبين اسلام مشرف شد و سپس به به عقد و ازدواج حاج عباس درآمد. خانم فرانسوى نيز از اين که به همسرى فردى متنفذ، خوش بيان ، باهنر و ثروتمند درآمده بود چندان ناراضى نبود. حاج عباس شيرازى ظاهرا نخستين فرد ايرانى است که همسرى فرانسوى اختيار کرده است . ازدواج نخستين شهروند ايرانى با يک زن فرانسوى ظاهرا ابعادى فراتر از مسايل خانوادگى به خود گرفت و تاثيراتى در فضاى سياسى وقت ايران برجاى گذاشت. مادام حاج عباس که زنى بسيار زيرک و باهوش بود پس از رسيدن به ايران دراندک زمانى زبان فارسى را فراگرفت و در دربار محمد ميرزا آرايشگر زنان حرم وليعهد ايران شد. وى همچنين پادشاه آينده را با نقل حکايات و داستان هاى اروپايى و تاريخ مغرب زمين مشغول مى کرد. دامنه نفوذ و اقتدار اين بانوى فرانسوى در دربار ايران به تدريج به جايى رسيد که حتى در مصالح سياسى و کشورى نيز با وى مشورت مى کردند. در اين ميان همسر ارشد محمد ميرزا (ملک جهان خانم معروف به مهد عليا مادر ناصرالدين شاه آينده ) روابط بسيار نزديکى با اين زن فرانسوى برقرار کرد و وى تربيت دو فرزند محبوب خود، ناصرالدين ميرزا و شاهزاده خانم عزت الدوله را به وى واگذار کرده بود. حاج عباس شيرازى۱۰ سال پس از بازگشت به ايران درگذشت و همسر فرانسوى اش که فرزندى از همسر خود نداشت و نزديک به ۴۰ سال سن داشت در همان حرم پادشاهى باقى ماند. به ادعاى مورخان ايرانى وى در تمام فعاليت هاى سياسى مهد عليا که متاسفانه همراه با توطئه هاى فراوان اخلاقى وسياسى همراه بود مشارکت داشت . پس از مرگ فتحعلى شاه و رسيدن نواده وى محمد ميرزا به سلطنت که به افزايش قدرت مهد عليا به عنوان ملکه کشور انجاميد، قدرت و نفوذ مادام حاج عباس نيز در دربار سلطنتى فزونى گرفت . به هنگام مرگ محمد شاه مهد عليا درتهران اقامت داشت. وى به دستيارى و راهنمايى اين نديمه فرانسوى، زمام امور کشور را در دست گرفت و تا هنگام رسيدن ناصرالدين شاه از تبريز به تهران به اداره امور کشور پرداخت. به عبارت ديگر مهد عليا با راهنمايى و مشاورت نديمه فرانسوى خود زمينه را براى رسيدن ناصرالدين شاه به قدرت فراهم کرد. مادام حاج عباس از اين تاريخ ۱۲۶۴( هجرى قمرى) تا اواخر سال۱۲۹۵ که در سنى نزديک به ۹۰ سال فوت کرد در حرم ناصرالدين شاه به اعمال نفود سياسى مشغول بود. عباس اقبال آشتيانى مورخ بزرگ ايرانى در يکى از مقالاتش نوشت که هيچ بعيد نيست که اين نديمه فرانسوى در توطئه هايى چون کورکردن عباس ميرزا ملک آرا و حتى در ماجراى قتل اميرکبير نيز مشارکت داشته باشد. به نوشته آشتيانى "دسيسه يک زن به تنهايى مى تواند خاندانى را بر باد دهد،وقتى که دو زن مکار و توطئه گر (مهد عليا و مادام حاج عباس ) با هم همدست شوند معلوم است که دامنه فساد و اخلال ايشان به چه حوادث شومى مى تواند منتهى گردد." اعزام دانشجويان و محصلان ايرانى به فرانسه در زمان محمد شاه قاجار بار ديگر مطرح شد. شايد بتوان حضور نديمه فرانسوى در حرم پادشاهى را يکى از علل توجه بيشتر دربار به اين کشور دانست. در اواخر سطلنت محمد شاه ، وى ميرزا محمد خان شيرازى را که به عنوان سفير فوق العاده ايران به پاريس اعزام شده بود مامور مذا کره با مقام هاى عاليرتبه فرانسوى در مورد پذيرش دانشجويان ايرانى در مرا کز آموزش عالى آن کشور کرد. وى در ملاقاتى که با "فرانسوا گيزو" وزير امور خارجه وقت فرانسه در پاريس داشت، گفت و گوهاى مشروحى درباره اعزا م محصلان ايرانى به آن کشور به عمل آورد.
این نظر توسط نویسنده حذف شده است.
پاسخحذف