چه شخصی منشور كوروش را پيدا كرد؟

در سال ۱۲۵۸ خورشيدی/ ۱۸۷۹ ميلادی به هنگام كاوشهای باستان‌شناسی هيئت بريتانيايی در محوطه باستانی بابل در بين‌النهرين، هرمز رسام(۱۸۲۶- ۱۹۱۰) باستان‌شناس بريتانيايی آسوری‌تبار، استوانهٔ گلی‌ای را يافت كه شامل نوشته‌هايی به خط ميخی بود.

منشور كورش هخامنشی، كهن‌ترين بيانيه حقوق بشرِ شناخته شده جهان و سند سربلندی ايرانيان از همزيستی آشتیجويانه و گراميداشتِ باورها و انديشه‌های همه مردمان تابعه در هنگامه بنيادگذاری نخستين امپراطوری جهان است.

محل اصلی نگهداری اين منشور ، موزه بريتانياست .

در جريان جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ايران، منشور كوروش به رغم مخالفت دولت وقت بريتانيا برای چند روز به ايران آورده شد و به نمايش در آمد.

اين منشور در تاريخ ۱۹ شهريور ۱۳۸۹ وارد ايران و تحويل موزه ايران باستان شد.

منشور كوروش چهار ماه در ايران در معرض بازديد قرار گرفت و بعد از آن مجدداً به موزه بريتانيا تحويل داده شد.

اين سند به عنوان نخستين منشور حقوق بشر شناخته می‌شود و در سال ۱۹۷۱ ميلادی، سازمان ملل آن را به شش زبان رسمی سازمان منتشر كرد.

بدلی از اين منشور در مقر سازمان ملل متحد در شهر نيويورك نگهداری می‌شود.

بخش هایی از منشور افتخار آمیز کوروش پس از فتح بابل: دین و آیین و رسوم ملت هایی را که من پادشاه آنها هستم محترم خواهم شمرد و نخواهم گذاشت که حکام و زیردستان من، دین و آیین و رسوم ملت هایی که من پادشاه آنها هستم را مورد تحقیر و توهین قرار دهند...هرگز پادشاهی خود را بر هیچ ملتی تحمیل نخواهم کرد و هرگاه نخواهند مرا پادشاه خود بدانند من برای پادشاهی بر آن ملت مبادرت به جنگ نخواهم کرد. من تا روزی که زنده هستم نخواهم گذاشت شخصی، دیگری را به بیگاری بگیرد و بدون پرداخت مزد وی را به کار وادارد، هرکس آزاد است هر دینی را که میل دارد پرستش کند و هر جایی که میل دارد سکونت کند مشروط بر آن که در آن جا حق کسی را غصب ننماید. من تا روزی که به یاری مزدا پادشاهی می کنم نخواهم گذاشت که مردان و زنان را به عنوان غلام و کنیز بفروشند. رسم بردگی باید از جهان بر افتد.‬