دوشنبه، آبان ۲۶، ۱۳۹۳

تاريخچه تأسيس بانك ملی ايران

تشكيل بانك به شكل جديد نخستين بار در سال ۱۲۵۹ هجری شمسی( ۱۲۹۶ ه‍ - ق ) ده سال قبل از بوجود آمدن بانك شاهی از سوی حاج محمد حسن امين دارالضرب يكی از صرافان بزرگ تهران به ناصرالدین شاه قاجار پيشنهاد شد. متاسفانه اين پيشنهاد با دخالتهای بيگانگان و عوامل آنان جامه عمل نپوشيد و بجای آن بانك شاهی در ايران مستقر گرديد.
پس از استقرار مشروطيت هنگامی كه دولت از مجلس شورای ملی اجازه استقراض خارجی خواست، احساسات ملی كه از وامهای گذشته و رفتار بانكهای بيگانه جريحه دار شده بود به هيجان آمد و نمايندگان مردم به منظور قطع نفوذ سياسی و اقتصادی بانكهای مذكور و در ترميم وضع مالی خزانه ضمن مخالفت با استقراض خارجی تاسيس بانك ملی را خواستار شدند، و جمعی از بازرگانان و صرافان متعهد مشاركت در اين بانك  شدند و در آذرماه ۱۲۸۵ با اعلانی كه مبين احساسات عمومی و علاقه مردم به تاسيس يك بانك اعتباری ملی در ايران بود، انتشار يافت.

در روز ۲۳ آبان ۱۲۸۵ ميرزا ابوالقاسم ناصرالملك وزير ماليه وقت مظفرالدين شاه در مجلس شورای ملی حاضر شد و از اوضاع نابسامان مالی كشور خبرداد و پيشنهاد داد كه دولت برای رفع اين مشكل مبلغی از كشورهای اروپايی وام دريافت كند كه با مخالفت شديد نمايندگان مواجه شد. نمايندگان پس از شور و پيگيری در روز ۹ آذر ماه همان سال با تأسيس بانكی كه بتواند برای كشور سود داشته و با سپرده های مردم به نفع كشور و مردم كاركند موافقت كردند. خبر تشكيل بانك ملی با سرمايه ۱۵ ميليون ( ۳۰ كرور) قابل افزايش به ۵۰ ميليون تومان با وجد و شعف عموم ملت روبرو شد.
از طرفی ديگر تغييرات ناگهانی در اوضاع سياسی و انعقاد قرارداد ۱۹۰۷ ميلادی بين دولتهای روسيه و انگليس و تقسيم ايران و نيز آغاز جنگ جهانی اول و ورود نيروهای اشغالگر به ايران تمام كوششها و تلاشهای تشكيل بانك ملی را نقش بر آب كرد و اين آرزوی بزرگ مردم سالها به تعويق افتاد.
 
پس از پايان جنگ جهانی اول و خروج اشغالگران از ايران ، سرانجام قانون تاسيس بانك ملی ايران در جلسه مورخ ۱۴ ارديبهشت ۱۳۰۶ بدستور رضا شاه بزرگ به تصويب مجلس رسيد و اساسنامه بانك در ۱۴ تير ماه ۱۳۰۷ مورد تصويب كميسيون ماليه مجلس قرار گرفت و در روز سه شنبه ۲۰ شهريور ۱۳۰۷ بانك ملی ايران در تهران رسماً كار خود را آغازكرد.
 
اولين مدير عامل بانك ملی دكتر كورت لنيدن بلات و معاون او فوگل به همراه ۷۰ كارشناس از كشور آلمان به ايران آمدند.
بر حسب اساسنامه بانك ، بانك ملی ايران بصورت يك شركت سهامی دارای شخصيت حقوقی شناخته شد و تابع قوانين تجاری تلقی گرديد.
 
سرمايه اوليه بانك ۲۰ ميليون ريال بود كه فقط ۸ ميليون آن پرداخت شد و در سال ۱۳۱۴ سرمايه بانك به ۳۰۰ ميليون ريال و در سال ۱۳۳۱ به دوميليارد ريال افزايش يافت كه تمام آن پرداخت شده است. اين سرمايه در حال حاضر ۲۳ هزار و سيصد ميليارد ريال می باشد.
 
با توجه به اينكه در آن تاريخ متخصصين بانكی در ايران وجود نداشت بموجب قانونی اجازه استخدام اتباع سويسی يا آلمانی بمنظور اداره بانك داده شد. تعداد كاركنان بانك در روز افتتاح اعم از ايرانی و آلمانی از ۲۷ نفر تجاوز نمی‏كرد در حال حاضر تعداد كاركنان بانك ملی ايران بالغ بر ۴۵ هزار نفر است.
 
در ابتدای تاسيس بانك علاوه بر شعبه مركزی دو شعبه در بازار تهران و بندربوشهر كه مهمترين بندر بازرگانی آنروز ايران بود تاسيس گرديد.
 
نخستين نمايندگی بانك در خارج از كشور در سال ۱۳۲۷ در هامبورگ تاسيس شد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر