سپاه بهداشت

{اوایل دهه ۵۰ خورشیدی}

اصل هفتم انقلاب سفید ایجاد سپاه بهداشت در کشور بود. فلسفه ایجاد سپاه بهداشت در حقیقت همان فلسفه اعلام اصلاحات ارضی بود که کار خود را در سال۲۰ بهمن ۱۳۴۲ خورشیدی آغاز کرد.در درازای نخست وزیری اسدالله علم اصل هفتم به تحقق پیوست.

مردان و زنان سپاهی بهداشت وظیفه توزیع عادلانه پزشک و خدمات پزشکی را در کشور به عهده داشتند

در سیستم ارباب رعیتی کشاورزان و روستاییان نه تنها از دیدگاه انسانی اقتصادی بلکه از جهت سواد بهداشت محروم بودند. روستاییان به سبب کمبود ابتدایی‌ترین تجهیزات بهداشتی با بسیاری بیماریها دست به گریبان بودند. شمار مرگ و میرها به سبب بدی تغذیه، مسکن، کار و بهداشت بسیار بالا بود. این مشکل تنها از راه ایجاد سپاه بهداشت قابل حل بودو در چهار چوب انقلاب سفید و اعلام اصل هفتم ان که در آن از همه پزشکان دندانپزشکان و دامپزشکان (برای تکمیل کادر درمانی) داروسازان و متخصصان علوم آزمایشگاهی (برای تکمیل کادر دارویی و آزمایشگاهی) لیسانسیه‌ها (جهت ایجاد کادر اموزش بهداشت در روستاها و دیپلمه‌ها (جهت ایجاد کادر کمک پزشکی و خدمات پزشکی و بهسازی روستاها) که به خدمت زیر پرچم در نیروهای مسلح شاهنشاهی دعوت شده بودند خواسته شد تا خدمات پزشکی و بهداشتی روستاها را بر عهده بگیرند.

پس از هشت سال که از آغاز خدمت سپاه بهداشت گذشته بود شمار روستاییانی که از خدمات بهداشتی و درمانی استفاده می کردند از یک میلیون به هشت میلیون رسید پیروزی و کار سپاه بهداشت چنان شایان بود که در سال ۱۳۵۲ دولت بر آن شد که سازمان سپاه بهداشت و مراکز بهداشتی و درمانی روستاها ایجاد گردد.در سال ۱۳۵۶ سازمان سپاه بهداشت و مراکز بهداشتی و درمانی روستاها ۱۴۲۲ مرکز در روستاهای ایران داشت که در آن بیش از ۱۲۹۰ پزشک در دور دست‌ترین دهات کشور به خدمت مشغول بودند. این سازمان هم چنین چهار سد آزمایشگاه پزشکی و شمار زیادی درمانگاه ثابت و سیار در اختیار داشت.