سه‌شنبه، اسفند ۱۹، ۱۳۹۳

خلع يد از انگلستان در نفت ايران که سر آغاز يك مبارزه جهانی بر ضد استعمار شد


در اين روز در سال ۱۹۵۱، سه ماه پس از ملی شدن صنعت نفت ايران كه از آغاز قرن بيستم توسط شركت نفت انگلستان (بريتيش پتروليوم ـ بی پی) عملا به يغما می رفت، پالايشگاه آبادان به دست مالك اصلی آن، ملت ايران، افتاد و يكی از ديوارهای استعمار غرب فروريخت. گزارش
«خلع يد» از پالايشگاه آبادان آخر وقت سی ام خرداد ۱۳۳۰ به تصويب مجلس ايران رسيده بود كه در عين حال، رای اعتماد مجدد به دولت دكتر محمد مصدق تلقی شد. پالایشگاه آبادان در آن زمان و در نوع خود، بزرگترين پالايشگاه نفت در جهان بود. اداره این پالایشگاه از ۳۱ خرداد آن سال در دست شركت ملی جديد التاسيس نفت ايران (امروز: وزارت نفت) قرار گرفت. سابقا وطن ما صادركننده فرآورده های نفتی بود، و امروزه با وجود اينكه از صادركنندگان عمده نفت خام است، هر سال ميلياردها دلار بنزين از خارج وارد مي كند؛ چرا؟.
دادگاه بين المللی لاهه پنجم ژوئيه (دو هفته بعد) بر ضد ايران كه از انگليسی ها خلع يد كرده بود رای داد! و شش روز بعد، ترومن رئيس جمهوری وقت آمريكا ديپلمات سيار اين كشور «آورل هريمن» را به تهران فرستاد تا برای مسئله نفت، راه حل مسالمت آميز و مرضی الطرفين پيدا كند. در اين ميان، در تهران و ساير شهرها به حمايت از دولت دكتر مصدق تظاهرات خيابانی روزانه و متعدد روی می داد.
ششم آگوست (۱۵ امرداد) همين سال دولت انگلستان كه موفق نشده بود اراده ملت ايران را درهم شكند به حيله، راه مذاكره را پذيرفت. ولی اول اكتبر (۹ مهر ۱۳۳۰) شورای امنيت سازمان ملل كه در آن پنج دولت فاتح جنگ جهانی دوم حق رد (وتو) دارند به اين بهانه كه مسئله نفت ايران می تواند صلح جهان! را به مخاطره اندازد تمايل خود را به بررسی مسئله اعلام داشت.
هشتم آگوست ۱۹۵۲ (امرداد ۱۳۳۱) دولت دكتر مصدق ورق تازه ای را برزمين زد و از انگلستان بابت همه زيانهايی كه در طول ۱۵۰ سال به ايران وارد آورده بود غرامت خواست و سی ام آگوست (هشتم شهريور) همين سال، دكتر مصدق پيشنهاد آمريكا برای حل مسئله نفت با انگلستان را رد كرد و ۵۲ روز بعد يعنی ۲۲ اكتبر (سی ام مهر ماه) هم به مناسبات سياسی ايران با انگلستان پایان داد و به اين ترتيب پس از قرنها، یک طلسم بزرگ در جهان اصطلاحا سوم شكسته شد كه سرآغازی برای قيام ساير ملل استعمار زده قرار گرفت و ....

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر