منبع:
سایت
سازمان ملل
از
آنجا که شناسايي حيثيت ذاتی کليه اعضای
خانواده بشری و حقوق يکسان و انتقال ناپذير
آنان اساس آزادی و عدالت و صلح را در جهان
تشکيل می دهد ، از آنجا که عدم شناسايی
وتحقير حقوق بشر منتهی به اعمال وحشيانه
ای گرديده است که روح بشريت را به عصيان
واداشته و ظهور دنيايی که در آن افراد بشر
در بيان عقيده آزاد و از ترس و فقر فارغ
باشند به عنوان بالاترين آمال بشر اعلام
شده است ، از آنجا که اساساً حقوق انسانی
را بايد با اجرای قانون حمايت کرد تا بشر
به عنوان آخرين علاج به قيام بر ضد ظلم و
فشار مجبور نگردد ، از آنجا که اساساً
لازم است توسعه روابط دوستانه بين الملل
را مورد تشويق قرار داد ، از آنجا که مردم
ملل متحد ايمان خود را به حقوق اساسی بشر
و مقام و ارزش فرد انسانی و تساوی حقوق
مرد و زن مجدداً در منشور اعلام کرده اند
و تصميم راسخ گرفته اند که به پيشرفت
اجتماعی کمک کنند و در محيطی آزادتر وضع
زندگی بهتری به وجود آورند ، از انجاکه
دولتهای عضو متعهد شده اند که احترام
جهانی و رعايت واقعی حقوق بشر و آزادی های
اساسي را با همکاری سازمان ملل متحد تامين
کنند ، از آنجا که حسن تفاهم مشترک نسبت
به اين حقوق و آزاديها برای اجرای کامل
اين تعهد کمال اهميت را دارد ، مجمع عمومی
اين اعلاميه جهانی حقوق بشر را آرمان
مشترکی برای تمام مردم و کليه ملل اعلام
می کند تا جميع افراد و کليه ارکان اجتماع
اين اعلاميه را دائماً مد نظر داشته باشند
و مجاهدت کنند که بوسيله تعليم و تربيت
احترام اين حقوق و آزادی ها توسعه يابد و
با تدابير تدريجی ملی و بين المللی ،
شناسايی و اجرای واقعی و حياتی آنها ، چه
در ميان خود ملل عضو و چه در بين مردم
کشورهايی که در قلمرو آنها می باشند ،
تامين گردد .
ماده
اول : تمام
افراد بشر آزاد به دنيا مي آيند و از لحاظ
حيثيت و حقوق با هم برابرند .
همه
دارای عقل و وجدان می باشند و بايد با
يكديگر با روح برادری رفتار كنند .
ماده
دوم :
1) هر
كس ميتواند بدون هيچ تمايز -
خصوصاً
از حيث رنگ ، جنس ، نژاد ، مذهب ، عقيده
سياسي يا هر عقيده ی ديگر و همچنين مليت
و وضع اجتماعی ، ثروت ، ولادت يا هر موقعيت
ديگر ، از تمام حقوق و كليه ی آزادی هايی
كه در اعلاميه حاضر ذكر شده است بهره مند
گردد .
2) به
علاوه هيچ تبعيضی به عمل نخواهد آمد كه
مبتنی بر وضع سياسی ، اداری و قضايی يا
بين المللی كشور يا سرزمينی كه شخص به آن
تعلق دارد .
خواه
اين كشور مستقل ، تحت قيوميت يا خود مختار
بوده و يا حاكميت آن به شكلی محدود شده
باشد .
ماده
سوم : هر
كس حق زندگی ، آزادی و امنيت شخصی دارد .
ماده
چهارم : احدی
را نمی توان در بردگی نگاه داشت و داد و
ستد بردگان به هر شكلی كه باشد ممنوع است
.
ماده
پنجم : احدی
را نمی توان تحت شكنجه يا مجازات يا رفتاری
قرار داد كه ظالمانه يا خلاف انسانيت و
شئون انسانی يا موهن باشد .
ماده
ششم : هر
كس حق دارد كه شخصيت حقوقی او در همه جا
به عنوان يك انسان در مقابل قانون شناخته
شود .
ماده
هفتم : همه
در برابر قانون مساوی هستند و حق دارند
بدون تبعيض و بالسويه از حمايت قانون
برخوردار شوند .
همه
حق دارند در مقابل هر تبعيضی كه ناقض
اعلاميه حاضر باشد و هر تحريكی كه برای
اعمال چنين تبعيضی انجام شود از حمايت
قانون برخوردار شوند .
ماده
هشتم : در
برابر اعمالی كه حقوق اساسی فرد را مورد
تجاوز قرار دهد و آن حقوق به وسيله ی قانون
اساسی و يا قانون ديگری برای او شناخته
شده باشد ، هر كس حق رجوع موثر به محاكم
ملی صالحه را دارد .
ماده
نهم : احدی
را نمي توان خودسرانه توقيف ، حبس يا تبعيد
نمود .
ماده
دهم : هر
كس با مساوات كامل حق دارد كه دعوايش
بوسيله ی دادگاه مستقل و بی طرف ، منصفانه
و علناً رسيدگی شود و چنين دادگاهی درباره
ی حقوق و الزامات او و يا هر اتهام جزائی
كه به او وارد شده باشد تصميم بگيرد .
ماده
يازدهم :
1) هر
كس كه به بزهكاری متهم شده باشد بي گناه
محسوب خواهد شد تا وقتی كه در جريان يك
دعوای عمومی كه كليه تضمين های لازم جهت
دفاع او تامين شده باشد ، تقصير او قانوناً
محرز گردد .
2) هيچ
كس برای انجام يا عدم انجام عملی كه در
موقع ارتكاب ، آن عمل به موجب حقوق ملی يا
بين المللي جرم شناخته نمی شده است محكوم
نخواهد شد .
به
همين طريق هيچ مجازاتی شديد تر از آنچه
كه در موقع ارتكاب جرم بدان تعلق ميگرفت
در باره ی احدی اجرا نخواهد شد .
ماده
دوازدهم :
احی
در زندگي خصوصی ، امور خانوادگی ، اقامتگاه
يا مكاتبات خود ، نبايد مورد مداخله های
خود سرانه واقع شود و شرافت و اسم و رسمش
نبايد مورد حمله قرار گيرد .
هر
كس حق دارد در مقابل اينگونه مداخلات و
حملات مورد حمايت قانون قرار گيرد .
ماده
سيزدهم :
1) هر
كس حق دارد كه در داخل هر كشوری آزادانه
عبور و مرور كند و محل اقامت خود را انتخاب
كند .
2)هر
كس حق دارد هر كشوری از جمله كشور خود را
ترك كند يا به آن بازگردد .
ماده
چهاردهم :
1) هركس
حق دارد در مقابل شكنجه ، آزار و تعقيب
پناهگاهی جستجو كند و در كشورهای ديگر
پناه گزيند .
2) در
مواردی كه تعقيب واقعاً مبتنی به جرم
عمومی و غير سياسی يا رفتارهايی مغاير با
اصول و مقاصد ملل متحد باشد نميتوان از
اين حق استفاده كرد .
ماده
پانزدهم :
1) هر
كس حق دارد كه دارای تابعيت باشد .
2) احدی
را نمی توان خودسرانه از تابعيت خود يا
از حق تغيير تابعيت محروم كرد .
ماده
شانزدهم :
1) هر
زن و مرد بالغی حق دارند بدون هيچگونه
محدوديت از نظر نژاد ، مليت ، تابعيت يا
مذهب با يكديگر زناشويی كنند و تشكيل
خانواده دهند .
در
تمام مدت زناشويی و هنگام انحلال آن ، زن
و شوهر در كليه امور مربوط به ازدواج دارای
حقوق مساوی می باشند .
2) ازدواج
بايد با رضايت كامل و آزادانه زن و مرد
واقع شود .
ماده
هفدهم :
1) هر
كس منفرداً يا بطور دسته جمعی حق مالكيت
دارد .
2) احدی
را نمی توان خودسرانه از حق مالكيت محروم
نمود .
ماده
هيجدهم : هر
كس حق دارد كه از آزادی فكر ، وجدان و مذهب
بهره مند شود .
اين
حق متضمن آزادی تغيير مذهب يا عقيده و نيز
متضمن آزادی اظهار عقيده و ايمان ميباشد
و همچنين شامل تعليمات مذهبی و اجرای
مراسم دينی است .
هر
كس ميتواند از اين حقوق منفرداً يا اجتماعاً
و به طور خصوصی يا عمومی برخوردار شود.
ماده
نوزدهم : هر
كس حق آزادی عقيده و بيان دارد و حق مزبور
شامل آنست كه از داشت عقايد خود بيم و
اضطرابی نداشته باشد و در كسب اطلاعات و
افكار و در اخذ و انتشار آن به تمام وسايل
ممكن و بدون ملاحظات مرزی آزاد باشد .
ماده
بيستم :
1) هر
كس حق دارد آزادانه مجامع و جمعيتهای
مسالمت آميز تشكيل دهد .
2) هيچكس
را نميتوان مجبور به شركت در اجتماعی كرد
.
ماده
بيست و يكم :
1) هر
كس حق دارد در اداره ی امور عمومی كشور
خود ، خواه مستقيماً و خواه از طريق
نمايندگانی كه آزادانه انتخاب شده باشند
شركت جويد .
2) هر
كس حق دارد با تساوی شرايط به مشاغل عمومی
كشور خود نايل آيد .
3) اساس
و منشاء قدرت حكومت اراده ی مردم است .
اين
اراده بايد به وسيله ی انتخاباتی ابراز
گردد كه از روی صداقت و بطور ادواری صورت
پذيرد .
انتخابات
بايد عمومی و با رعايت مساوات باشد و با
رای مخفی يا طريقه ای نظير آن انجام گيرد
كه آزادی رای را تضمين نمايد .
ماده
بيست و دوم :
هر
كس به عنوان عضو اجتماع حق امنيت اجتماعی
دارد و مجاز است بوسيله ی مساعی ملی و
همكاری بين المللی حقوق اقتصادی و اجتماعی
و فرهنگی خود را كه لازمه ی مقام و نمو
آزادانه ی شخصيت اوست با رعايت تشكيلات
و منابع هر كشور بدست آورد .
ماده
بيست وسوم :
1) هر
كس حق دارد كار كند ، كار خود را آزادانه
انتخاب نمايد ، شرايط منصفانه و رضايت
بخشی برای كار خود خواستار باشد و در مقابل
بيكاری مورد حمايت قرار گيرد .
2) همه
حق دارند بدون هيچ تبعيضی در مقابل كار
مساوي اجرت مساوي دريافت كنند .
3) هر
كس كه كار می كند به مزد منصفانه و رضايت
بخشی ذيحق ميشود كه زندگی او و خانواده
اش را موافق شئون انسانی تامين كند و آنرا
در صورت لزوم با هر نوع وسايل ديگر حمايت
اجتماعی تكميل نمايد .
4) هر
كس حق دارد برای دفاع از منافع خود با
ديگران اتحاديه تشكيل دهد يا در اتحاديه
ها شركت كند .
ماده
بيست و چهارم :
هر
كس حق استراحت و فراغت و تفريح دارد و به
خصوص به محدوديت معقول ساعات كار و مرخصی
های ادواری با اخذ حقوق ذيحق ميباشد .
ماده
بيست و پنجم :
1)هر
كس حق دارد كه سطح زندگانی او ، سلامتی و
رفاه خود و خانواده اش را از حيث خوراك و
مسكن و مراقبتهای پزشكی و خدمات لازم
اجتماعی تامين كند و همچنين حق دارد كه
در مواقع بيكاری ، بيماری ، نقص اعضاء ،
بيوگی ، پيری يا تمام موارد ديگری كه به
عللی خارج از اراده ی انسان وسايل امرار
معاش از دست رفته باشد ، از شرايط آبرومندانه
ی زندگی برخوردار شود .
2) مادران
و كودكان حق دارند از كمك و مراقبت مخصوصی
بهره مند شوند .
كودكان
چه بر اثر ازدواج و چه بدون ازدواج به دنيا
آمده باشند ، حق دارند كه همه از يكنوع
حمايت اجتماعی برخوردار شوند .
ماده
بيست وششم :
1) هر
كس حق دارد كه از آموزش و پرورش بهره مند
شود . آموزش
و پرورش لااقل تا حدودی كه مربوط به تعليمات
ابتدايی و اساسی است بايد رايگان باشد .
آموزش
ابتدايی اجباری است .
آموزش
حرفه ای بايد عموميت پيدا كند و آموزش
عالی بايد با شرايط تساوی كامل به روی همه
باز باشد تا همه بنا به استعداد خود بتوانند
از آن بهره گيرند .
2) آموزش
و پرورش بايد طوری هدايت شود كه شخصيت
انسانی هر فرد را به حد كمال رشد آن برساند
و احترام حقوق و آزادی های بشر را تقويت
كند . آموزش
و پرورش بايد حس تفاهم ، گذشت و احترام به
عقيده ی مخالف و دوستی بين تمام ملل و
جمعيتهای نژادی يا مذهبی و همچنين توسعه
ی فعاليتهای ملل متحد را در راه حفظ صلح
تسهيل نمايد .
3) پدر
و مادر در انتخاب نوع آموزش و پرورش فرزندان
خود نسبت به ديگران اولويت دارند .
ماده
بيست و هفتم :
1) هر
كس حق دارد آزادانه در زندگی فرهنگی اجتماع
شركت كند ، از فنون و هنر ها بهره گيرد و
در پيشرفت علمی و فوائد آن سهيم باشد .
2) هر
كس حق دارد از حمايت منافع مادی و معنوی
آثار علمی ، فرهنگی يا هنری خود برخوردار
شود .
ماده
بيست وهشتم :
هر
كس حق دارد برقراری نظمی را بخواهد كه از
لحاظ اجتماعی و بين المللی ، حقوق و آزادی
هايی را كه در اين اعلاميه ذكر گرديده است
تامين كند و آنها را به مورد اجرا گذارد
.
ماده
بيست و نهم :
1) هر
كس در مقابل آن جامعه ای وظيفه دارد كه
رشد آزاد و كامل شخصيت او را ميسر كند .
2) هر
كس در اجرای حقوق و استفاده از آزادی های
خود فقط تابع محدوديت هايی است كه به وسيله
قانون و منحصراً به منظور تامين ، شناسايی
و مراعات حقوق و آزادی هاي ديگران و برای
رعايت صحيح مقتضيات اخلاقی و نظم عمومی
و رفاه همگانی در شرايط يك جامعه ی دمكراتيك
وضع گرديده است .
ماده
سی ام : هيچ
يك از مقررات اعلاميه حاضر نبايد طوری
تفسير شود كه متضمن حقی برای دولت ، جمعيت
يا فردی باشد كه به موجب آن بتوانند هر يك
از حقوق و آزاديهای مندرج در اين اعلاميه
را از بين ببرند يا در راه آن فعاليتی
نمايند .
