اهميت پرچم ايران باستان در ميدان جنگ و برای سرباز ايرانی

تئودوسيوس دوم امپراتور روم ۱۲ مه سال ۴۲۰ ميلادی در آخرين ديدار خود با افسران واحدهای ارتش اين كشور كه عازم جنگ با ايران بودند به آنان توصيه كرد كه پس از رو به رو شدن دو ارتش و آغاز زد و خورد، بهترين هنگ رومی را مأمور تصرف پرچم ايران كنند و تأكيد كرد كه با تصرف پرچم، سربازان ايران روحيه خود را از دست خواهند داد كه عاملی است مهم به سود ما.
مورخ ارتش روم كه در اين جلسه حضور داشت و بعدا ناظر صحنه های اين جنگ ايران و روم بود كه دو سال طول كشيد نوشته است كه در جريان جنگ، نيروهای رومی بارها كوشيدند تا پرچم ايران را به دست آورند، ولی موفق نشدند. اين مورخ سپس به توصيف اين پرچم و روش محافظت از آن پرداخته و نوشته است: ابعاد پرچم ايران (درفش كاويان) هفت متر در پنج متر است (اندازه ها بعدا به نظام متريك محاسبه شده است)، بر بالای آن نقش يادآوری اهورا مزدا (فروهر) قرار دارد، علامت برجسته پرچم با نخ های سيم و زر و گوهرهای گرانبها (ياقوت و ...) دوخته شده و اين گوهرها به گونه ای قرار گرفته اند كه اشعه آفتاب را تا مسافتی دور منعكس می كنند. اين پرچم در جريان جنگ روی يك تپه يا زمين مرتفع قرارداده می شود و سه رديف سرباز نيزه دار بلند قامت دايره وار از آن محافظت می كنند.
جنگی كه از آن ياد شد در سال ۴۲۲ ميلادی با امضای يك پيمان صلح ميان دو ابر قدرت وقت پايان گرفت. بايد دانست كه پرچم ملی ايران باستان تنها يك بار تصرف شد و آن در جريان جنگ قادسيه در نوامبر سال ۶۳۷ ميلادی بود. با ازدست رفتن پرچم، امپراتوری ساسانیان نیز ازمیان رفت.